Doelenboom

Voor de lange termijn is de ambitie om een aantrekkelijke stad te blijven. Aantrekkelijk om te wonen, te werken, te studeren, te investeren, te recreëren, te bezoeken en zich te vestigen. Een aantrekkelijke stad is ook een duurzame, sociale, gezonde en een economisch veerkrachtige stad. Deze ambities zijn uitgewerkt in de Omgevingsvisie en leiden tot acht ruimtelijke keuzes die in de aankomende jaren richting geven aan de ruimtelijke ontwikkeling van de stad: we kiezen voor een compacte, dynamische stad; we kiezen voor toekomstbestendige wijken; we kiezen voor een groene, gezonde stad; we kiezen voor duurzame mobiliteit; we werken aan de energieopgave; we kiezen voor sterke campussen; we kiezen voor een groter centrumgebied; we omarmen het kanaal.                                                           De volgende uitgangspunten hanteren we bij de uitwerking van de ruimtelijke keuzes: een initiatief draagt bij aan de vier grote opgaven uit de Omgevingsvisie; accommoderen van de groei voor wonen en werken tot 2040; groei binnen de bestaande stad; focus op gebieden: een groter centrumgebied, Kanaalzone en Heijendaal; we werken samen met de regio.We actualiseren de Omgevingsvisie en het woonbeleid, mede op basis van woonbehoefteonderzoek uit 2023. Nijmegen blijft de komende jaren groeien. Wij groeien in inwonertal sneller dan vergelijkbare steden. We hebben daarmee een forse woningbouwopgave. In de Woondeal 2.0. hebben we getekend voor 12.000 woningen van 2022 tot en met 2030. Die realiseren we voornamelijk in Nijmegen-Noord en het Waalfront, en in het Stationsgebied en Kanaalzone zuid (Winkelsteeg en Dukenburg). In 2024 werken we verder aan meer en goede studentenhuisvesting. We verkennen met de SSH& de mogelijkheden voor meer en sneller bouwen. Daarnaast willen we ook de particuliere markt meer in beweging krijgen om studentenhuisvesting te realiseren, goede afspraken over betaalbaarheid en kwaliteit zijn daarbij belangrijk. In de bestaande woningvoorraad zetten we een aantal instrumenten in zoals regulering van kamerverhuur, opkoopbescherming en mogelijk een actiever leegstandsbeleid. Ook zetten we nadrukkelijk in op het creatief omgaan met bestaande woningen om meer woningen te creëren. We gaan de effecten van deze interventies in samenhang monitoren. Op basis van de Wet goed verhuurderschap gaan we slechte verhuurpraktijken tegen. De resultaten van het in 2023 ingestelde meldpunt vormen hiervoor de basis.

In de Omgevingsvisie hebben we nadrukkelijk aangeven dat we de komende jaren inzetten op een flinke groei van het aantal woningen en arbeidsplaatsen. Onze opgave in de Waalsprong is het realiseren van een toekomstbestendig stadsdeel met ruimtelijke kwaliteit in de gebouwde omgeving en in de openbare ruimte én een stadsdeel dat zijn waarde behoudt. We hebben als ambities: een mozaïek aan woongebieden, ruimte voor ontmoeting in voorzieningen en in de openbare ruimte en een aantrekkelijk aanbod van economische functies. Stationsgebied Nijmegen is 42 ha groot, ontwikkelt zich tot een multimodale hub die de bereikbaarheid van Nijmegen als centrumgemeente bevordert en waar uitstekend kan worden gewoond, gewerkt en gerecreëerd. We realiseren circa 2.000 nieuwe appartementen en 25.000 m² maatschappelijke en economische voorzieningen. Onderdeel van deze gebiedsontwikkeling is de realisatie van een nieuwe westentree van het centraal station, die de verbinding gaat vormen tussen het station en Nijmegen-West, een gebied dat volop in ontwikkeling is.  Daarnaast hebben we bijzondere aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit van het gebied waaronder vergroening en toegankelijkheid.Binnen de gebieden Waalfront, NYMA en Engie is het doel het transformeren van een deel van het industriegebied (Waalfront) tot woonomgeving met ruimte voor ambacht / creatieve industrieën (Honig en NYMA) en het transformeren van het Engieterrein naar een open en groen gebied met ruimte voor innovatie op het gebied van energietransitie.We maken van het Valkhofkwartier dé cultuur historische en culturele hotspot om je bezoek aan Nijmegen te beginnen. Dit doen we door de diverse locaties, de openbare ruimte, de instellingen, horeca en evenementen beter onderling te verbinden en te verbeteren. En de sterke link met de Waal en de Ooijpolder in te zetten.  Ook maken we een visie voor het gebied aansluitend aan het Valkhofkwartier: de Lindenberg, het casino en het Groene Balkon. Dit is een gebied met kansen op langere termijn, dat we goed willen verbinden met het Valkhofkwartier en de Waalkade.De gebiedsontwikkeling Kanaalzone zuid, omvat zowel de transformatie van het bestaande bedrijventerrein Winkelsteeg naar een werk-woongebied als de opgave om Dukenburg een levendiger en meer gemengde wijk te laten worden. Voor Winkelsteeg hebben wij de ambitie dat dit gebied een werk-woongebied wordt dat zowel de economie van de stad verder versterkt als een bijdrage levert aan de grote behoefte aan (betaalbare) woningen. Ook zal dit een bijdrage leveren aan het beter verbinden van Dukenburg met andere delen van de stad. In dit gebied worden circa 4.000 woningen en 3.000 nieuwe arbeidsplaatsen toegevoegd. We geven Dukenburg een extra impuls door het realiseren van een meer divers woningaanbod. In goede afstemming met Novio Tech Campus (NTC) werken we aan de versterking van NTC en stationsomgeving Goffert. Zo kunnen we een impuls geven aan de sector Health en High Tech.Met de herinrichting van de Kop Burchtstraat en de visie Valkhofkwartier, de start van uitvoering van de gebiedsvisie Vlaams kwartier en de herontwikkeling van het V&D-pand is de Binnenstad volop in beweging. Deze passen binnen de ambitie om de Binnenstad een plek voor beleving te maken. Ontmoeten wordt ingevuld door meer wonen in de Binnenstad, bijvoorbeeld herontwikkelingslocatie Doddendaal.

·   Samen met inwoners, ondernemers, instellingen en belangenorganisaties.
·   We verbinden altijd verschillende opgaven in de gemeente: integraal werken.
·   Concrete invulling van de Omgevingsvisie.
·   Uitvoering geven aan de gesloten Woondeal en onderzoeksagenda gebiedsuitwerking Verstedelijkingsstrategie.

·   We gaan verder met de verdere uitwerking van de Omgevingsvisie en de voorbereiding voor het opstellen van het nieuwe Omgevingsplan.
·   We gaan de komende coalitieperiode de Omgevingsvisie actualiseren.
·   We werken aan een integrale visie op binnenstedelijk bouwen.
·   We maken bestemmingsplannen (inclusief kosten juridische procedures).
·   We handelen planschadeverzoeken af.
·   We actualiseren het welstandsbeleid.
·   We beheren en onderhouden de Basis registratie GrootschaligeTopografie (BGT).
·   We gaan de bouwtaken weer in eigen huis organiseren.  

We blijven gebruik maken van de wettelijke bevoegdheden om als gemeentebestuur te sturen op het behoud en versterking van de ruimtelijke kwaliteit. Met de komst van de nieuwe Omgevingswet in 2024 veranderen de mogelijkheden op dit terrein. Vooruitlopend op deze nieuwe wet is in 2020 de omgevingsvisie vastgesteld. Dit is het vastgestelde integrale kader voor de ruimtelijke ontwikkeling van de stad voor de komende jaren.  In 2022 zijn we gestart met het actualiseren van de omgevingsvisie.  Dat doen we in samenspraak met de stad. De stappen die worden gezet om te komen tot een geactualiseerde omgevingsvisie zijn vastgelegd in een startnotitie. Een belangrijke opgave is het concreter maken van de omgevingsvisie. Dat is geen gemakkelijke taak door de veelheid aan opgaven waar onze stad voor staat. De nieuwe ambities uit het coalitieakkoord die betrekking hebben op de verschillende gebiedsontwikkelingen zullen worden meegenomen in de nieuw te sluiten overeenkomsten met externe partijen.In najaar 2022 zal de onderzoeksagenda gebiedsuitwerking verstedelijkingsstrategie voor de regio Arnhem, Nijmegen, Foodvalley ter besluitvorming aan de verschillende gemeenteraden van de 26 gemeenten en de Staten van de Provincie    worden voorgelegd. Aanleiding voor deze strategie is de noodzaak om rond de 100.000 woningen toe te voegen in de regio’s Foodvalley (40.000 woningen) en Arnhem-Nijmegen (60.000 woningen) tot 2040. Doel van de verstedelijkingsstrategie is om aan te geven waar op de korte (2025), middellange (2030) en lange termijn (2040) de extra woon- en werklocaties in dit gebied gaan komen, gekoppeld aan de andere opgaven die van belang zijn, verduurzaming van de economie, de mobiliteitstransitie en de versterking van de leefomgeving. De opgave die voorligt is hoe de groei zo opgevangen kan worden, dat de groen-blauwe kwaliteit van de regio versterkt wordt. We vinden dat binnenstedelijk bouwen waar hoogbouw een onderdeel van kan zijn past bij Nijmegen, mits er voldoende groen, voorzieningen en een kwalitatieve openbare ruimte aan gekoppeld is. We kijken daarbij ook naar leefbaarheid en biodiversiteit en we houden rekening met de historische binnenstad. Onze stedelijke knooppunten zoals het Stationsgebied, station Dukenburg- en Winkelsteeg zijn wat ons betreft geschikte locaties voor binnenstedelijke bouwen en verdichten waarbij hoogbouw mogelijk is. Ook aan het water zoals in het Waalfront en de Waalsprong vinden we  compacte bebouwing met hoogte accenten passend.

·   Concrete invulling van de Omgevingsvisie. Met een transparante afweging tussen inhoudelijke, juridische én financiële kaders.
·   Nota Grondbeleid.

·   We voeren verkenningen uit, of geven opdracht hiertoe.
·   We voeren gebiedsvisies, ambitiedocumenten, quick scans, locatieonderzoeken, stedenbouwkundige plannen en beeldkwaliteitsplannen uit, of geven opdracht hiertoe.
·   We ontwikkelen een visie voor het gebied rondom de Energieweg, waarmee we de negatieve impact van bedrijven op de leefomgeving willen verminderen.
·   We kopen en verkopen gronden.
·   We beheren tijdelijk gronden / opstallen.
·   We vestigen voorkeursrecht.
·   We starten onteigeningsprocedure(s).
·   We maken gronden bouw- en vervolgens woonrijp (bijvoorbeeld de aanleg openbare ruimte).
·   We sluiten anterieure overeenkomsten of gaan overeenkomsten aan, bestaande uit intentie- of samenwerkingsovereenkomsten, realisatieovereenkomsten en uitvoeringsovereenkomsten.
·   We gaan samenwerkingsovereenkomsten aan met verbonden partijen.
·   We begeleiden de uitvoering van de overeenkomsten, of geven opdracht hiertoe.
·   We dragen beheer van gronden en objecten over aan partijen.
·   We gaan mensen met een plan voor gezamenlijk wonen helpen bij hun initiatief

Nijmegen blijft de komende jaren groeien. Wij groeien in inwoneraantal sneller dan vergelijkbare steden. Dit biedt kansen en uitdagingen. Voor een gevarieerd woningaanbod aansluitend bij de vraag werken we samen met diverse partners en zetten volkshuisvestelijke instrumenten in. Sinds 2020 werken we met Rijk, provincie en regiogemeenten samen aan de Woondeal. Maart 2023 is de Woondeal 2.0 ondertekend. Voor Nijmegen is dit van belang om op korte en langere termijn invulling te geven aan de ontwikkeling van stad en regio, en zoveel mogelijk te kunnen voldoen aan de woningvraag. Voor Nijmegen ligt de focus in de woondeal op de gebiedsontwikkeling in het Stationsgebied (Waalfront, Binnenstad en Stationsomgeving) en de Kanaalzone-Zuid en wordt er gestuurd op circulair conceptueel bouwen en huisvesting van aandachtsgroepen, vanuit het principe dat elke gemeente in de regio invulling geeft aan twee derde betaalbare bouw, inclusief minimaal 30% sociale huur. Kanaalzone-Zuid en Stationsgebied zijn aangemerkt als 2 van de inmiddels 17 landelijk prioritaire grootschalige NOVEX woningbouwlocaties. De Woondealsamenwerking heeft sinds 2020 circa € 200 miljoen aan Rijksbijdragen opgeleverd voor de ontwikkeling van deze gebieden en voor huisvesting van aandachtsgroepen. Op korte termijn vindt realisatie van woningbouwplannen vooral plaats in Waalsprong  en Waalfront. In Winkelsteeg en de rest van het Stationsgebied is gestart en  worden de komende jaren duizenden woningen in verschillende prijsklassen toegevoegd. Naast de gebiedsontwikkelingen worden in de bestaande voorraad woningen toegevoegd en wordt via verschillende instrumenten (opkoopbescherming, doelgroepenverordening, starterslening, verhuiscoach) gestuurd op aansluiting bij de vraag.

We actualiseren de Omgevingsvisie en het woonbeleid, mede op basis van woonbehoefteonderzoek. In de huidige Omgevingsvisie staat de opgave van 15.000 woningen tussen 2020 en 2040. In het woonbeleid wordt ingezet op versnelling en continuïteit. Via de Woondeal 2.0 hebben we ons geconformeerd aan 12.000 woningen van 2022 tot en met 2030. Conform de  Uitvoeringsagenda Wonen hebben we de plancapaciteit vergroot en is de plancapaciteit tot en met 2030 voldoende. We focussen op de realisatie van deze plannen, zetten in op het beter benutten van de bestaande voorraad en gaan terughoudend om met nieuwe bouwplannen. We zetten volkshuisvestelijke instrumenten in ter ondersteuning van onze woonopgaven (o.a. doelgroepenverordening, opkoopbescherming en starterslening). We zetten in op twee derde betaalbare woningbouw met minimaal 30% sociale huur. Voor studentenhuisvesting is de behoefte gegroeid. Afspraken over betaalbare woningbouw leggen we, in lijn met de doelgroepenverordening, vast in overeenkomsten met ontwikkelaars of in een omgevingsplan en we vragen ontwikkelaars afspraken te maken met de woningcorporaties over de afname/ontwikkeling van sociale huurwoningen. We zetten de samenwerking met rijk, provincie en regio via de Woondeal 2.0 en de Verstedelijkingsstrategie door en we actualiseren de afspraken met de woningcorporaties en huurdersorganisaties. De uitkomsten van het onderzoek naar rolstoelgeschikte woningen nemen we mee bij het actualiseren van het woonbeleid en het opstellen van een woonzorgvisie. We zetten het woonfonds in om betaalbare koop- en huurwoningen, flexwoningen en studentenhuisvesting, gemeenschappelijk wonen en/of wonen voor bijzondere doelgroepen financieel haalbaar te maken. Voor het vergroten van woonmogelijkheden voor kleine huishoudens als studenten, expats en uitstroom maatschappelijke opvang zetten we ook in op flexibele woonvormen, voorbeeld hiervan is de afronding van de 500 tijdelijke woningen in Winkelsteeg (NDW51). In meer vergrijsde wijken zetten we in op het toevoegen van levensloopgeschikte woningen bij voorzieningen. Hiermee, en via de verhuiscoach, stimuleren we de doorstroming van ouderen en vergroten we het aanbod van goedkope koopwoningen in de bestaande voorraad. Andere doelgroepen die ook in 2024 om beleidsmatige aandacht vragen zijn doelgroepen met een hulp- of specifieke vraag -waaronder statushouders (waarvoor de taakstelling sterk is gestegen)-, woonwagenbewoners en regionaal arbeidsmigranten.Op het snijvlak van maatschappelijke en stedelijke ontwikkeling werken we gericht verder aan de woonzorgopgave; voldoende en passende huisvesting voor aandacht groepen en ouderen. Hierbij spelen landelijke, regionale en lokale, alsmede kwantitatieve als kwalitatieve vraagstukken. Landelijke programma’s zoals ‘Een thuis voor iedereen’ en ‘Wonen en Zorg voor ouderen’ zijn het vertrekpunt voor nieuw regionaal en lokaal beleid. De aandacht groepen waar het hier om gaat zijn: dak- en thuisloze mensen, statushouders, sociaal en medisch urgenten (o.a. mensen die dak- en thuisloos dreigen te worden, die rolstoelafhankelijk zijn of een lichamelijke, verstandelijke, zintuigelijke beperking of psychische kwetsbaarheid hebben, remigranten-gezinnen), uitstromers uit een instelling en ouderen.

   ·   Binnen de kaders van de Omgevingsvisie en als concretisering van de Uitvoeringsagenda Wonen.
In samenwerking met woningcorporaties, ontwikkelaars, maatschappelijke organisaties, zorgpartijen, de regio, de provincie en het rijk (Woondeal en onderzoeksagenda gebiedsuitwerking Verstedelijkingsstrategie ).

·   We voeren de afspraken in de Woondeal met het Rijk uit, en participeren daartoe in de afstemmings- en overlegvormen in de Groene Metropoolregio.
·   We zetten instrumenten in om meer middeldure grondgebonden koop te realiseren.
·   We stellen een plan op voor de inzet van het woonfonds, om zo betaalbare koop- en huurwoningen, flexwoningen en studentenhuisvesting, gemeenschappelijk wonen en wonen voor  bijzondere doelgroepen financieel haalbaar te maken.
·   We leggen de principes voor de beoordeling van woningbouwplannen vast in ons beleid (Uitvoeringsagenda Wonen).
·   We zetten in op extra regulering om zo te kunnen sturen op voldoende betaalbare woningen van goede kwaliteit.
·   We ronden de implementatie van de zelfbewoningsplicht en de opkoopbescherming af en gaan verder met de uitvoering daarvan.  
·   We gaan ervoor zorgen dat het gemakkelijker wordt om een (bedrijfs)pand om te bouwen tot woningen.
·   We gaan door met de samenwerking met woningcorporaties en provincie voor de inzet van de verhuiscoach.
·   We bevorderen de doorstroom van senioren naar passende seniorenhuisvesting.
·   We staan het splitsen van grote eengezinswoningen gemakkelijker toe.
·   We gaan meer (flexibele) woonruimte realiseren voor spoedzoekers, daklozen, statushouders en andere doelgroepen.
·   We geven uitvoering aan het in 2021 vastgestelde plan voor studentenhuisvesting.
·   We actualiseren de visie op wonen en zorg, waarin we de opgave voor huisvesting van verschillende aandachtsgroepen vaststellen en we dragen bij aan de uitvoering hiervan.
·   We leggen onze ambities en doelen vast in gebiedsvisies, ambitiedocumenten en stedenbouwkundige plannen, gericht op realisatie van ambities in projecten.
·   We beheren en onderhouden de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG).
·   We sluiten een dienstverleningsovereenkomst met de ODRN voor het afhandelen en handhaven van vergunningen op basis van Omgevingswet en Huisvestingswet.
·   We dragen bij aan uitvoering van het woonwagenbeleid en de uitbreiding van het aantal standplaatsen.
·   We ondersteunen initiatieven voor gemeenschappelijk wonen.

We zetten de komende jaren extra in op de doelgroepen die hulp nodig hebben bij het vinden van een woning. Op projectniveau gelden in principe de percentages voor betaalbare woningen. Beredeneerd afwijken daarvan kan, mits een bestaande wijk daardoor diverser, gemengder en beter leefbaar wordt en op stadsniveau onze ambitie voor het betaalbare woningbouwprogramma nog steeds gehaald wordt. Daarnaast zetten we gericht in op ouderen en doelgroepen met een hulpvraag. We maken ruimte om de woonmogelijkheden van deze doelgroepen in de bestaande voorraad en bij nieuwbouw te vergroten. Een andere aandachtgroep voor 2023 en verder zijn de  statushouders, die ook zijn aangewezen op betaalbare woonruimte.

·   Binnen de kaders van de Omgevingsvisie en als concretisering van de Uitvoeringsagenda Wonen in samenwerking met woningcorporaties en huurders.

·   We geven samen met de woningcorporaties en huurdersorganisaties uitvoering aan de Samenwerkingsagenda Wonen 2021-2025 (prestatieafspraken).
·   We monitoren de gemaakte afspraken met  de woningcorporaties over productie, betaalbaarheid en beschikbaarheid van woningbouw voor lage inkomens.
·   Op basis hiervan bepalen we in overleg met de woningcorporaties in hoeverre we op koers liggen dan wel bijstelling van de afspraken nodig is.  
·   We gaan met de woningcorporaties afspraken maken dat ouderen die verhuizen naar een kleinere woning geen hogere huur gaan betalen.

We hebben tot 2030 ongeveer 2.500 extra wooneenheden voor studenten nodig. Wij zetten ons in om deze ambitie mogelijk te maken. Met SSH& werken we verder om hun deel  van de productie van minimaal 1.000, waarvoor al locaties zijn aangewezen, te realiseren. Verder verkennen we met de SSH& de mogelijkheden om hun productie te verhogen en te versnellen. Inzet van het Woonfonds is daarbij een optie. Via Hospihousing zetten we in op 200 extra eenheden voor 2025. We willen de particuliere markt meer in beweging krijgen om studentenhuisvesting te realiseren, en voor meer gerichte doorstroming van afgestudeerde studenten. Het beleid voor de particuliere kamerverhuur blijft inhoudelijk hetzelfde: goede kamerverhuur is mogelijk, overlast gaan we tegen. We blijven de effecten van ons kamerverhuurbeleid en de opkoopbescherming monitoren, mede vanwege de risico’s van een dempend effect op het aanbod aan studentenwoonruimte.  In 2023 is de Wet goed verhuurderschap van kracht geworden. Op basis hiervan hebben we in 2023 een meldpunt voor  klachten over ongewenst verhuurgedrag ondergebracht bij de Huurteams. In 2024 implementeren we het proces en de organisatie van de handhaving van deze wet.

·   Binnen de kaders van de Omgevingsvisie en als concretisering van de Uitvoeringsagenda Wonen.
·   In samenwerking met woningcorporaties, ontwikkelaars en huurders.
·   Binnen de kaders van de huisvestingsverordening, facetbestemmingsplan kamerverhuur en de beleidsregels kamerverhuur

·   We voeren de afspraken met de SSH& uit over  voldoende huisvesting voor studenten. De notitie studentenhuisvesting Nijmegen 2021-2030 is daarbij leidend.  
·   We monitoren de gemaakte afspraken en rapporteren jaarlijks.  
·   We onderzoeken of wij goede verhuurders, waaronder SSH&, bereid kunnen krijgen om de 1000 extra studentenkamers te realiseren voor 2028.
·   Bij nieuwbouw maken we ook met  particuliere verhuurders van studentenhuisvesting afspraken over de hoogte van de huur voor een aantal jaren en de kwaliteit.
·   We voeren een kamerverhuurbeleid gericht op het tegengaan van overlast en maken daarover afspraken met de ODRN.
·   We houden het kamerverhuurbeleid up-to-date in het licht van de ontwikkeling van jurisprudentie.
·   We versterken de Stichting Huurteams Nijmegen en rapporteren over hun resultaten.
·   We nemen maatregelen om goed verhuurderschap te bevorderen en discriminatie op de huizenmarkt tegen te gaan.
·   We zorgen ervoor dat gevallen van slecht verhuurderschap gemeld kunnen worden.
·   We onderzoeken de mogelijkheid van een keurmerk voor goed verhuurderschap.
·   We onderzoeken hoe we goede woon- en huuromstandigheden voor arbeidsmigranten kunnen waarborgen.
·   We verstrekken startersleningen aan koopstarters.

In de woningmarktregio Arnhem-Nijmegen worden alle vrijkomende woningen van de woningcorporaties (uitgezonderd SSH&) op dezelfde manier verdeeld. De regels hiervoor zijn opgenomen in de huisvestingsverordening. Per 1 januari 2024 is er een nieuwe huisvestingsverordening, die in de hele regio van kracht is . Daarmee continueren we een waardevolle praktijk van regionaal uniforme en transparante woonruimteverdeling. In deze verordening zijn voor Nijmegen ook de regels voor kamerverhuur en de opkoopbescherming opgenomen. In 2024 monitoren we de doeltreffendheid en effecten van de nieuwe regels voor woonruimteverdeling.

·   Binnen de kaders van de Huisvestingsverordening. Zodanig dat de verschillende doelgroepen in evenredige mate aan bod komen.

·   We houden de huisvestingsverordening actueel, handhaven die, en dragen de kosten van juridische procedures (regionaal naar rato en lokaal).