Wat willen we komend jaar bereiken?
Inleiding
Het programma Welzijn, Wijkontwikkeling en Zorg is een breed en veelomvattend programma dat een groot deel van het sociaal domein omvat. Zodoende zijn keuzes die we in dit programma maken van grote invloed op het leven van inwoners. Het programma focust zich op het bevorderen van welzijn en het bieden van passende ondersteuning aan inwoners.
Deze ondersteuning bieden we via een brede waaier aan voorzieningen om mensen zoveel mogelijk mee te laten doen. We hebben een opgave geformuleerd rondom de sturing op de brede sociale basis. Het achterliggende doel is om de eigen mogelijkheden tot participatie voor inwoners te vergroten en inclusie te bevorderen. Dit doen we door middel van een passend netwerk aan voorzieningen en tegelijkertijd ruimte laten voor bewonersinitiatieven en onderlinge steun.
Wanneer mensen het onvoldoende op eigen kracht kunnen, bieden we maatwerkondersteuning. Dit varieert van een fysieke voorziening als een traplift, tot hoogspecialistische jeugdhulp. We proberen de toegang tot deze maatwerkvoorzieningen adequaat en laagdrempelig te organiseren.
Ambitie: We hebben wijken met een vitaal & gezond leefklimaat waar inwoners zich thuis voelen en mee kunnen doen
Doel: Wij stimuleren positieve en samenhangende ontwikkeling in iedere wijk/buurt
Activiteiten
We bevorderen het meedoen in de wijk
- In 2024 blijven we volop inzetten om alle Nijmegenaren prettig te laten leven en meedoen in hun wijk en in de stad. Hierop wordt in alle stadsdelen ingezet. Enkel voorbeelden zijn:
- We hebben in het stadsdeel Noord de behoefte aan ruimte voor jongeren in de openbare ruimte onderzocht. In 2024 maken we een planning voor realisatie van de gewenste aanpassingen in de openbare ruimte en in het aanbod van jongerenwerk, buurtsport of clubs en verenigingen in Nijmegen Noord. Uitgangspunt is dat jongeren bewoners zijn en er ruimte nodig is waar ze kunnen hangen of sporten en elkaar ontmoeten, zonder dat ze als overlastgevend worden ervaren. Dit betekent dat we ook omwonenden betrekken bij de aanpak.
- We werken in 2024 aan de samenwerking tussen de sociale wijkondernemingen in oud west. Dit zijn plekken waar veel verschillende bewoners samenkomen voor activiteiten en ontmoeting. We vergroten zo de herkenbaarheid en hopen op meer deelnemers bij de activiteiten zodat meer inwoners aansluiting vinden. Ook in andere wijken wordt bekeken wat sociale ondernemingen kunnen betekenen voor het verankeren van informele verbindingen in de wijk.
- In de wijk Weezenhof in Dukenburg komt een nieuw onderkomen voor het Huis van Weezenhof. Hierdoor waarborgen we de initiatieven die door vrijwilligers zijn opgezet in een tijdelijk onderkomen. Deze waardevolle initiatieven bevorderen cohesie en ontmoeting in de wijk voor verschillende leeftijds- en doelgroepen. Daarbij wordt tevens samengewerkt met andere maatschappelijke diensten om te komen tot een stevige verankering in de wijk.
We verbeteren het welzijn van onze inwoners in onze wijken via stadsdeelprogrammeren
De sturing op de sociale basis vindt steeds meer in de wijken plaats. In drie stadsdelen (Lindenholt, Zuid en Oost) hebben we samen met inwoners en organisaties (welzijn, gezondheid, cultuur, sport, etc.) een start gemaakt met stadsdeelprogrammeren voor volwassenen. Na een gezamenlijk uitgevoerde analyse van de belangrijkste speerpunten, maken we in 2024 de stadsdeelplannen gereed en starten we met de uitvoering ervan. Met deze werkwijze willen we de inzet van bewoners en organisaties richten op de meest belangrijke speerpunten en de meest effectieve aanpakken.
We investeren in een doorontwikkeling van het preventieplatform jeugd
In bijna alle gebieden van Nijmegen is het preventieplatform jeugd actief. Aan dit preventieplatform nemen de diverse professionals uit de wijk deel die betrokken zijn bij het opvoeden en opgroeien van de jeugd. Denk hierbij aan jongerenwerkers, jeugdcoaches en de buurtsportcoaches. Op basis van een gedegen analyse stellen zij gezamenlijke prioriteiten voor de wijk. In 2024 gaan we een nieuwe werkwijze invoeren waarbij er meer recht wordt gedaan aan de leefwereld van jongeren en de stedelijk georganiseerde partners.
Doel: Wij versterken de mogelijkheden in een wijk/buurt voor bewoners om mee te doen en verantwoordelijkheid te nemen als zij dit willen
Activiteiten
We werken aan ruimte voor ontmoeten
In juni 2023 is het nieuwe verhuurkader ‘Een ruimte huren in een gemeentelijk wijkcentrum in Nijmegen’ vastgesteld door het college. We werken dit jaar aan de invoering hiervan, zodat vanaf huurseizoen 2024-2025 het nieuwe kader volledig toegepast wordt. Doel is dat bewoners samen activiteiten organiseren. Daarnaast wordt wijkcentrum ’t Oude Weeshuis verbouwd, met als doel het wijkcentrum toekomstbestendig te maken, met ruimtes die voor meerdere doeleinden en gebruikers geschikt zijn.
Doel: We dragen bij aan een gezonde leefomgeving, zowel in fysiek als sociaal opzicht
Activiteiten
We zetten gezondheid meer centraal in ons omgevingsbeleid
Een gezonde leefomgeving heeft een prominente plek in de Omgevingswet en vormt ook bij de uitvoering van de gezondheidsagenda 2021-2024 een belangrijk speerpunt. Met de komst van het Gezond en Actief Leven-Akkoord (GALA) en de daarbij behorende Specifieke Uitkering (SPUK) van Rijksmiddelen, breiden we de inzet van de GGD uit om ons te adviseren bij een aantal belangrijke processen, zoals de actualisatie van de Omgevingsvisie, het opstellen van een Omgevingsplan en verschillende gebiedsvisies.
In 2024 werken we verder aan het toegankelijk en aantrekkelijk maken van de openbare ruimte, zodat die uitnodigt tot Bewegen, Ontmoeten, Spelen en Sporten (BOSS).
Ambitie: We zorgen dat inwoners eigen regie kunnen voeren over hun leven, gezin en gezondheid en actief deel kunnen nemen aan de maatschappij. Men heeft respect voor elkaar en ondersteunt elkaar.
Doel: We ondersteunen ontmoeting, participatie en vrijwilligerswerk
Activiteiten
We ondersteunen sociale wijkvoorzieningen
Sociale wijkondernemingen leveren een belangrijke bijdrage aan het versterken van de sociale basis en inwonerparticipatie in verschillende stadsdelen. De komende tijd inventariseren we hoe we deze sociale wijkondernemingen zo goed mogelijk kunnen ondersteunen.
We stimuleren een toekomstbestendig vrijwilligersklimaat
We zien als gemeente veel ontwikkelingen in de samenleving met betrekking tot het vrijwilligerswerk. De druk op vrijwilligers(organisaties) neemt enerzijds toe door een grotere behoefte aan vrijwillige inzet, anderzijds hebben organisaties steeds meer moeite met het werven van nieuwe vrijwilligers. We werken toe naar een toekomstbestendig vrijwilligersklimaat in Nijmegen.
Doel: We stimuleren activiteiten die inclusie bevorderen
Activiteiten
We maken werk van de inclusie voor mensen met een beperking
In 2024 werken we verder aan de uitvoeringspunten van het Actieprogramma inclusie, gericht op mensen met een beperking. Dit doen we samen met ervaringsdeskundige inwoners en de betrokken maatschappelijke partners. Belangrijke speerpunten zijn: bewustwording, toegankelijke communicatie en de inzet van ervaringsdeskundigen. Ook gaan we de inzet van ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid in het sociaal domein versterken, op basis van de Handreiking ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid. Daarnaast onderzoeken we hoe we zo goed mogelijk gebruik kunnen maken van ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid in onze eigen organisatie.
Versterken antidiscriminatie
We geven aandacht aan ons koloniaal- en slavernijverleden en hoe dit doorwerkt in de huidige tijd, onder meer door middel van herdenkingen, gesprekkenen tentoonstellingen. Daarnaast gaan we met partners en inwoners een plan opstellen, gericht op het voorkomen en tegengaan van discriminatie. Met behulp van de extra beschikbare rijksmiddelen en middelen uit het coalitieakkoord gaan we in 2024 dialoogbijeenkomsten over discriminatie, preventie en educatie organiseren.
We werken aan de inclusie van lhbtiq+ personen
In 2024 gaan we samen met het regenboognetwerk de acceptatie van seksuele, gender-, en seksediversiteit bevorderen, op basis van de Regenboogagenda 2021-2024. We richten ons hierbij in het bijzonder op het ondersteunen van de lhbtiq+ gemeenschap bij de toename van incidenten en polarisatie rondom lhbtiq+ thema’s. Daarnaast onderzoeken we de veiligheid en het welzijn van lhbtiq+ personen in Nijmegen, door middel van de lhbtiq+ monitor. We verlenen een meerjarige subsidies aan COC Regio Nijmegen en Stichting Roze Woensdag om de inzet binnen het regenboognetwerk duurzaam te versterken. In 2024 starten we tevens met de verkenning hoe er vervolg kan worden gegeven aan de huidige Regenboogagenda.
We gaan maatregelen bepalen om inclusie van jonge kinderen te verbeteren.
Steeds meer jonge kinderen stromen vanwege achterstand en gedragsproblemen, ontwikkelingsachterstanden en beperkingen vanuit de kinderopvang door naar specialistische zorgvoorzieningen. Vanuit deze voorzieningen stromen zij bijna altijd door naar het speciaal onderwijs of speciaal basisonderwijs. Voor sommige kinderen is dit ook de best passende route. Maar met deze groeiende zogenaamde ‘onderinstroom’ in deze onderwijstypes zit de regio Nijmegen boven het landelijke gemiddelde. We gaan onze netwerksamenwerking rondom jonge kinderen versterken en gaan samen met onze partners acties en maatregelen bepalen om te komen tot zo regulier mogelijke kinderopvang en onderwijs voor ieder jong kind.
Doel: We stimuleren zelfstandigheid en zelfredzaamheid van onze (wijk)bewoners
Activiteiten
We houden het welzijn van ouderen op peil.
In 2024 continueren we de capaciteitsuitbreiding van het ouderenadvies en breiden het aantal ontmoetgroepen voor ouderen in de verschillende stadsdelen nog verder uit. Daarmee helpen we kwetsbare ouderen en ouderen met geheugenklachten zo lang mogelijk thuis te blijven wonen. We gaan onderzoeken of het groeiend aantal ouderen in relatie tot bijvoorbeeld de woonopgave aanleiding is voor verdere aanpassingen van onze inzet.
We ontwikkelen een integrale ketenaanpak rond valpreventie, bewegen en gezonde voeding
We willen het risico op vallen onder ouderen voorkomen door algehele gezondheidsbevordering, beweging en het voorkomen van ondervoeding. We maken het valpreventieaanbod laagdrempeliger. We hebben hierbij oog voor de gehele doelgroep ouderen, met bijzondere aandacht voor kwetsbare ouderen. In 2024 starten we samen met de GGD met een integrale ketenaanpak valpreventie, bewegen en gezonde voeding voor ouderen.
We continueren en verbeteren onze inzet op de inburgering en integratie van onze nieuwkomers
De Wet inburgering 2021 is nog niet zo lang geleden in werking getreden en dat betekent dat er nog doorontwikkeling nodig is op het gebied van inburgering en integratie van statushouders en gezinsmigranten. Zo gaan we onder andere ons aanbod uitbreiden van ‘duale trajecten’; het combineren van het leren van taal met participatie. Tot slot gaan we in 2024, door onder andere de toenemende druk op de asielketen, een integrale aanpak op de verschillende leefdomeinen zoals onderwijs, huisvesting en werk voortzetten en verder ontwikkelen.
Doel: We stimuleren informele hulp en mantelzorg
Activiteiten
We werken aan toekomstbestendig mantelzorgbeleid
We ronden in 2024 de evaluatie van het huidige mantelzorgbeleid af. We onderzoeken of dit aanbod voldoende aansluit op de wensen en behoeften van mantelzorgers. We blijven mantelzorgers ondersteunen bij de uitvoering van de zorgtaken. In 2024 werken we op basis van de evaluatie toe naar toekomstbestendig mantelzorgbeleid.
Doel: We versterken het opvoedklimaat rond gezinnen, in wijken en scholen
Activiteiten
We versterken de mogelijkheden voor ieder kind om mee te doen in de eigen wijk en te werken aan talentontwikkeling
We verwachten vanaf schooljaar 2024 – 2025 een nieuwe werkwijze te hebben rond de brede scholen. Het doel van deze nieuwe werkwijze is dat we de ontwikkelkansen van Nijmeegse kinderen willen vergroten, door de beschikbare middelen op een andere en efficiëntere manier te besteden.
We zetten in op een kansrijke start voor iedereen
We realiseren een nieuw consultatiebureau in de wijk Dukenburg, zodat er meer gezinnen in de wijk (eerder) gezien kunnen worden. De nieuwe locatie zal meer spreekruimtes hebben waardoor de achterstanden weggewerkt kunnen worden en JGZ hun preventieve werk op het gebied van gezondheid en ontwikkelingsachterstanden in dit stadsdeel goed kunnen voortzetten. Daarnaast blijven we actief met het programma Kansrijke Start, waarbij de eerste 1000 dagen van het kind centraal staan. Het programma wordt onderdeel van de agenda voor het jonge kind.
We continueren en borgen de inzet van het jongerenwerk in het voortgezet onderwijs
We zetten de extra coalitiemiddelen in om gelijkwaardige kansen in en rondom het onderwijs te stimuleren en vergroten. We werken toe naar een samenhangende aanpak met integrale en duurzame inzet, in die wijken waar het risico op achterstanden groot is, met als doel gelijkwaardige kansen in en aansluitend op het onderwijs. We kiezen vooral voor het versterken en verder ontwikkelen van bestaande initiatieven en aanpakken rond drie programmalijnen: iedereen kan meedoen, iedereen kan groeien en iedereen kan hulp krijgen. Een van de concrete activiteiten in dit plan is de inzet van jongerenwerk op de Nijmeegse middelbare scholen. We borgen de inzet en resultaten voor 2024 en verder.
Doel: We beschermen inwoners tegen infectieziekten, ongunstige milieufactoren en seksuele gezondheidsrisico’s
Activiteiten
We hebben aandacht voor gezondheidsrisico’s
Op basis van de Wet publieke gezondheid (Wpg) zorgen we via de GGD voor infectieziektebestrijding. Onder de infectieziektebestrijding hoort volgens de Wpg in ieder geval:
- het nemen van algemene preventieve maatregelen op het gebied van infectieziekten;
- bestrijden van tuberculose en seksueel overdraagbare aandoeningen; en
- bron- en contactonderzoek bij meldingen.
In Nijmegen kunnen jongeren met vragen over seksualiteit (gratis en anoniem) advies krijgen op ons Sense-spreekuur. Daarnaast verzorgt de GGD ook soa-testen en –behandeling voor jongeren en (andere) risicogroepen.
Doel: We realiseren een preventieve basisinfrastructuur ter bevordering van de volksgezondheid via een integrale aanpak
Activiteiten
We bieden via de GGD voorlichtings- en preventieprogramma’s aan
De afdeling Gezond Leven van de GGD ontwikkelt voorlichtings- en preventieprogramma’s voor diverse doelgroepen. Deze programma’s maakt de GGD in samenwerking met scholen (Gezonde School) en gemeenten (Gezonde Wijk). Zo werken we in Nijmegen aan een gezonde leefstijl voor alle inwoners.
Doel: We verkleinen de gezondheidsverschillen door inwoners met verhoogde gezondheidsrisico’s extra te ondersteunen
Activiteiten
We verbeteren gezondheid in de stadsdelen
We gaan met onze partners door met de diverse initiatieven op de speerpunten gezond en veilig opgroeien, gezond gedrag, mentale gezondheid en gezond met een beperkt budget. Zo werken we met de gezondheidsagenda 2021-2024 aan gezondheidswinst voor iedereen. Uitdaging is om in 2024 e.v. meer samenhang te creëren in de aanpak rond preventie en gezondheidsverschillen Hiervoor is het Gezond en Actief Leven (GALA)plan opgesteld. In ieder stadsdeel, iedere wijk en iedere buurt verschilt de gezondheidssituatie en liggen er unieke kansen voor gezondheidsbevordering en -bescherming. Via stadsdeelprogrammeren en de preventieplatforms analyseren we hoe we de gezondheid in de kwetsbare stadsdelen kunnen verbeteren. Hierbij hebben thema’s als mentale gezondheid, middelengebruik, en gezondheidsvaardigheden vooral onze aandacht. Verder gaan we actief aan de slag met het inrichten van regionale ketenaanpakken voor Kansrijke Start, gezond gewicht jeugd en de doorontwikkeling van de Gecombineerde Leefstijl Interventies.
Doel: We dragen bij aan dierenwelzijn en stimuleren een diervriendelijke (leef)omgeving
Activiteiten
We blijven werken aan (het bevorderen van) dierenwelzijn
De nieuwe uitvoeringsagenda gaat in 2024 van start waarmee we de uitvoering van de wettelijke taken gaan versterken. Vanuit de nieuwe uitvoeringsagenda werken we onder meer aan huisvesting voor de Dierenambulance Nijmegen e.o. (DAN), maken we een integraal plan voor overlastgevende dieren en hebben we aandacht voor huisdieren in armoede.
Doel: We zorgen dat kinderen en hun ouders dichtbij en deskundig worden ondersteund als zij problemen ervaren met opvoeding, ontwikkeling, zelfredzaamheid en participatie in de samenleving
Activiteiten
We zetten de doorontwikkeling van de Buurtteams Jeugd en Gezin voort
De Buurtteams Jeugd en Gezin zijn per 1 januari 2024 tweeëneenhalf jaar operationeel. De opzet en werkwijze is al in grote mate conform de eisen die de Hervormingsagenda Jeugd stelt aan stevige lokale toegangsteams. De twee belangrijkste thema’s voor de doorontwikkeling blijven basishulp en veiligheid. We gaan zorgen dat de Buurtteams Jeugd en Gezin nog minder verwijzen naar aanvullende zorg en meer zelf basishulp bieden, op een laagdrempelige wijze, zonder indicaties en nabij onze inwoners. Naast een opgavegerichte sturing en investering in vakmanschap door de Buurtteams Jeugd en Gezin zelf, blijven we daartoe ook aan andere knoppen draaien. We zetten de budgetplafonds voor begeleidingsaanbieders en de handhaving ervan voort en we richten ons contractmanagement op efficiënte uitvoering door zorgaanbieders. We maken afspraken met andere verwijzers (met name huisartsen) en ontwikkelen het collectief aanbod vanuit de stadsdeelprogrammering in de sociale basis. Het vakmanschap op het gebied van veiligheid wordt versterkt met gerichte trainingen voor de gezinswerkers van de Buurtteams Jeugd en Gezin, we zettenfunctionarissen veiligheid in in ieder Buurtteam Jeugd en Gezin en maken duidelijke samenwerkingsafspraken met onder meer Veilig Thuis, de Gecertificeerde Instellingen en de Regieteams. We gaan in 2024 door met het ontwikkelen van de aanpak voor volwassenen in de GGZ in de wijk.
We gaan aan de slag met de aanpak van de wachtlijsten in de JeugdGGZ
Eén van de manieren waarop we de wachtlijsten willen aanpakken is de implementatie van het Ecosysteem Mentale Gezondheid (GEM), ook wel de nieuwe ggz genoemd. Het GEM-gedachtegoed wil leren hoe we in plaats van diagnostisch/medisch denken over normale levensvragen en opgroeiproblemen dit kunnen gaan ‘normaliseren’, waarin tegenslagen en lijden onderdeel zijn van het leven en men ondersteuning kan halen in de eigen leefomgeving. Deze ondersteuning hoeft niet altijd een behandeling te zijn. We zullen hiertoe starten door het oprichten van ‘ateliers’ waarin de onderdelen van het ecoysteem worden vertaald en ingevoerd binnen onze regio.
Doel: We zorgen dat volwassenen dichtbij en deskundig worden ondersteund als zij problemen ervaren met zelfredzaamheid en participatie in de samenleving
Activiteiten
We innoveren met de Buurtteams volwassenen
We willen dat onze inwoners regie kunnen voeren over hun eigen leven. Als dit niet vanzelf gaat dan geven de Buurtteams Volwassenen laagdrempelige indicatievrije kwalitatieve basishulp. De Buurtteams Volwassenen werken in 2024 aan innovatie door het verder ontwikkelen van blended care (mix van persoonlijke en digitale hulp) en collectieve hulp en we starten een pilot met volledige digitale begeleiding. Hiermee verbreden we het kwalitatieve indicatievrije aanbod waardoor we preventiever werken en zetten we de beschikbare professionals zo efficiënt mogelijk in.
Doel: We ondersteunen kinderen en gezinnen bij gezond en veilig opvoeden en opgroeien met (specialistische) ambulante jeugdhulp indien nodig
Activiteiten
De ambulante jeugdhulp gaan we regionaal en opgavegericht aanbesteden
In 2024 gaan we de ambulante jeugdhulp samen met onze partners aanbesteden. We willen inhoudelijk scherp inkopen - en hier vervolgens vanuit contractmanagement op sturen - zodat de ambulante hulpverlening sterker onze doelstellingen kan dienen. We sturen hierbij onder meer op meer nabije en normale oplossingen (passend bij het gewone leven), inclusie, nauwe samenwerking met de sociale basis en complementariteit. Met dit laatste bedoelen we dat we alleen hulp inkopen die redelijkerwijs niet door de Buurtteams zelf is te verzorgen.
We zorgen voor een betere aansluiting tussen jeugdhulp en onderwijs
In 2024 meten we de resultaten van eerder gehouden pilots en werken aan verduurzaming en borging van de projecten. In 2024 wordt een regionale ontwikkelagenda inclusief onderwijs voor de komende jaren bestuurlijk vastgesteld. We streven hierbij naar minder bureaucratie, normalere oplossingen en kostenbeheersing.
We breiden de STORM-aanpak op het voortgezet onderwijs uit
STORM (Strong Teens and Resilient Minds) is een netwerkaanpak gericht op het verminderen van depressieve klachten en voorkomen van suïcide onder jongeren op het voortgezet onderwijs. Het is een samenwerking tussen onder andere de gemeente, het onderwijs, de GGD en de ggz. De komende (school)jaren wordt deze preventieve aanpak geïmplementeerd. In 2023 zijn de eerste drie vo-scholen gestart met deze aanpak. In 2024 wordt het aantal deelnemende scholen uitgebreid.
Doel: We ondersteunen volwassen inwoners (en hun mantelzorgers) bij het zelfstandig kunnen blijven wonen en participeren met aanvullende ondersteuning en specialistische hulp indien nodig
Activiteiten
We gaan Wmo-begeleiding aanbesteden
In 2024 gaan we de Wmo-begeleiding aanbesteden De nieuwe overeenkomsten gaan per 2025 in. Wmo-begeleiding is de geïndiceerde hulp die we aanbieden als aanvulling op laagdrempelige indicatievrijebegeleiding door de Buurtteams Volwassenen, Buurtteams Jeugd en Gezin en ouderenadviseurs. Ook dagbesteding en kortdurend verblijf wordt meegenomen in de aanbesteding. In 2024 wordt op basis van het transformatieplan GGZ en samen met o.a. Pro Persona, Iriszorg en RIBW de de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) voor volwassenen verbeterd. We verbeteren de beschikbaarheid van laagdrempelige consultatie van GGZ-specialisten om daarmee zo preventief mogelijk te werken. We denken mee met onze GGZ-partners over hoe de wachtlijsten binnen de GGZ terug te dringen. In 2024 start met subsidie van ZonMW de leerplaats sluitende aanpak waarmee onze inzet voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid lerend verder ontwikkelen. Naast uitvoeringsinstanties, zorgverzekeraar en gemeenten is daarom ook de HAN nauw betrokken. De leerplaats loopt tot en met 2027.
Doel: We ondersteunen inwoners bij het oplossen van mobiliteitsproblemen in en buiten het huis waardoor ze zo lang mogelijk in staat zijn zelfstandig te blijven wonen en mee te doen
Activiteiten
We evalueren Wmo-klassiek
In 2024 houden we de toeleiding door de Wmo-consulenten tegen het licht. Doel is om de processen van indicatiestellen en herindiceren te versimpelen of te versnellen zonder dat we aan kwaliteit inleveren. Een voorbeeld is het eenvoudiger verlichten of verzwaren van een indicatie. We zullen ook de inhoud van de zorg bekijken. Dit doen we door een nieuwe verordening Wmo en jeugdhulp op te stellen. Hierbij zal onder meer aandacht zijn voor het stimuleren van oplossingen via het eigen netwerk en wijkgerichte oplossingen.We willen nieuw arbeidspotentieel aantrekken voor de Wmo. In 2024 halen we met de pilot Was- en strijkservice de taak wassen en strijken uit de huishoudelijke hulp en regelen we dit centraal met de inzet van inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het doel is tweeledig: het creëren van banen en het verlagen van de druk op de huishoudelijke hulp. We bekijken in 2024 daarnaast op welke andere onderdelen van de Wmo we soortgelijke innovaties kunnen beginnen.
Ambitie: We zorgen dat kinderen en volwassenen zo veel mogelijk in een (veilige) thuissituatie kunnen leven. We versterken inwoners en gezinnen die de basis van het bestaan niet (meer) op orde hebben of deze dreigen te verliezen.
Doel: We versterken jeugdigen en gezinnen zodat er minder kinderen in verblijf opgroeien en als dit moet dan in gezinsvormen en zo kort mogelijk
Activiteiten
We blijven aandacht vragen voor pleegzorg
We investeren ook dit jaar weer in de wervingscampagne pleegzorg. We doen dit zodat er meer aandacht, kennis en bekendheid rondom pleegouderschap komt. We hopen dat hierdoor meer mensen zich aanmelden als pleegouder, zodat er meer pleeggezinnen komen voor kinderen op de wachtlijst. Samen met de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen kijken we naar ‘Het Goede Gesprek’: Wat gaat goed, wat kan beter? Omdat succesvolle pleegzorg niet vanzelf gaat.
We gaan in 2024, samen met de regiogemeenten, verder met de transformatie van gezinshuizen en kleinschalig verblijf
We willen dat, áls jeugdigen uit huis geplaatst worden, ze zo veel mogelijk kunnen opgroeien in een gezinsvorm: pleegzorg of een gezinshuis. We zien dat nog veel jeugdigen in gezinshuizen buiten het Rijk van Nijmegen wonen, omdat er in onze regio onvoldoende gezinshuizen beschikbaar zijn. We stellen daarom in 2024 samen met de betrokken zorgaanbieders, wetenschap en ervaringsdeskundigen een plan van aanpak op om de beschikbaarheid van gezinshuizen in onze regio te vergroten. Daarnaast willen we de succesvolle formule van gezinshuiszorg “Zo Thuis Mogelijk” gebruiken om residentiële jeugdhulp door te ontwikkelen. Door de afbouw van jeugdzorg+ en andere residentiële vormen van jeugdhulp is er kleinschaliger verblijf nodig, voor een kleine doelgroep jeugdigen die niet geplaatst kunnen worden in de gezinshuizen.
We werken op bovenregionaal niveau aan verschillende ontwikkelingen in de specialistische jeugdhulp
Op verschillende onderdelen binnen de specialistische jeugdhulp werken we meer op bovenregionaal niveau aan gewenste inhoudelijke ontwikkelingen, zoals voor de afbouw van de 3-milieus verblijfsvormen en de jeugdzorgPlus. Door het kabinet zijn middelen beschikbaar gesteld (SPUK’s of specifieke uitkeringen) om de vastgoedtransitie die hiervoor nodig is mogelijk te maken. Ook wordt bovenregionaal samenwerking gezocht op specifiek hoogspecialistisch aanbod voor jeugdigen met complexe problematiek van dien aard dat dit vraagt om samenwerking met een bepaalde schaalgrootte. De werving van deze essentiële jeugdhulp-functies is halverwege 2023 gestart, dit moet resulteren in contracten die halverwege 2024 ingaan.
Doel: We verbeteren de veiligheidsketen voor jeugdigen door een systeemgerichte aanpak, meer preventieve jeugdbescherming en duurverkorting van ondertoezichtstellingen
Doel: We voorkomen huisuitzettingen, leiden toe naar zorg, werken aan het perspectief van multi-probleemhuishoudens en beperken de overlast als gevolg van dakloosheid en psychiatrische en/of psychosociale problematiek
Activiteiten
We rollen de doorbraakaanpak verder uit
We verbreden de doorbraakaanpak door het gedachtegoed en de doorbraakmethodiek verder uit te rollen bij de verschillende vindplaatsen in de stad, zoals opgenomen in het coalitieakkoord. Zo trainen we onder andere de Buurtteams, het 18-18+ netwerk (TWES) en het meldpunt bijzondere zorg. Het gemeentelijke doorbraakteam zijn hierbij ambassadeurs en aanjagers van het gedachtegoed over alle domeinen heen en worden betrokken bij concrete casuïstiek.
Doel: We bieden opvang aan inwoners (uit Nijmegen en regio) die dakloos zijn geworden en werken aan herstel richting zo zelfstandig mogelijk wonen en participeren
Activiteiten
We verminderen de druk op de opvang en borgen de winteropvang voor daklozen
De maatschappelijke opvang staat onder druk omdat er meer daklozen zijn. We verminderen deze druk door enerzijds meer aandacht te vragen en projecten op te starten om het wonen (al dan niet met begeleiding) te faciliteren zoals Droombankje en Binder. Anderzijds doen wij dit door (tijdelijk) te zorgen voor extra opvangplekken. Tegelijkertijd zorgen wij voor een adequate winteropvang.
We ondersteunen straatsekswerkers met de voor hen ontwikkelde zorgaanpak
De tippelzone blijft open en wij blijven zorg en ondersteuning bieden aan straatsekswerkers met de voor hen ontwikkelde zorgaanpak. Met deze zorgaanpak bieden we ondersteuning en begeleiding op verschillende levensgebieden. We proberen hen te motiveren om uit het straatsekswerk te stappen. Daarnaast bieden we de mogelijkheid om gebruik te maken van de time-outvoorziening in Beekbergen.
We ondersteunen ongedocumenteerden
Voor ongedocumenteerde vluchtelingen is in de stad opvang en begeleiding geregeld. Ook voor 2024 is zo goed als zeker dat hiervoor gedeeltelijke financiering van het Rijk komt. Door de val van het kabinet is het onduidelijk in hoeverre de uitrol van de Landelijke Vreemdelingen Voorzieningen plaats gaat vinden. Uitsluitsel hierover zal duidelijk worden met de komst van een nieuw kabinet. Dit betekent niet dat deze doelgroep zomaar verdwijnt. De opvanglocaties blijven zich inzetten zodat deze groep niet op straat komt te staan. Middels het Lokaal Samenwerkingsoverleg wordt gezocht naar perspectieven en duurzamere oplossingen.
Doel: We bieden een beschermende woonomgeving aan inwoners (uit Nijmegen en regio) die vanwege hun ernstige psychiatrische of psychosociale problemen (nog) niet in staat zijn zelfstandig te wonen en werken aan herstel richting zo zelfstandig mogelijk wonen en participeren
Activiteiten
Verdere ondersteuning en hulp aan volwassenen/wonen met zorg
Naast de reguliere activiteiten kenmerkt 2024 zich door de uitvoering van de volgende activiteiten:
We creëren een solide basis voor de regionale samenwerking beschermd wonen en maatschappelijke opvang per 2024
We werken de afspraken over regionale samenwerking rond beschermd wonen en maatschappelijke opvang verder uit en zorgen voor een regionale begroting, zodat we de rol van centrumgemeente kunnen blijven vervullen en de zorg aan de inwoners van Nijmegen (en regio) wordt gecontinueerd. Financiële regionale samenwerking gaat – vanwege de uitstel van de invoering van het verdeelmodel – waarschijnlijk pas per 2025 van start.
We streven een goede mix van beschermd wonen en beschermd thuis na. We willen zorg dichtbij de inwoners organiseren, zoals via Beschermd Thuis. Noodgedwongen (tijdelijke) verhuizingen naar instellingen willen we voorkomen. Maar indien nodig, zijn er voldoende beschermd wonen plekken om op terug te vallen. In 2024 werken we dit uit in een aanbesteding Beschermd Wonen/ Beschermd Thuis met nieuwe contracten per 1 januari 2025.
We hebben nieuwe contracten voor de Wmo huishoudelijke hulp
We besteden de Wmo huishoudelijke hulp opnieuw aan. De ingangsdatum voor het nieuwe contract zal 1 januari 2024 zijn.
We realiseren en continueren wonen met zorg en ondersteuning
Bij woon-zorgopgaven op de woningmarkt spelen landelijke, regionale en lokale, alsmede kwantitatieve als kwalitatieve vraagstukken. Om hier resultaten te bereiken werken we nauw samen met inwoners(organisaties), gemeenten in onze regio, woningcorporaties, ontwikkelaars en een breed scala aan andere (zorg)instellingen en organisaties. De landelijke programma’s zoals ‘Een thuis voor iedereen’ en ‘Wonen en Zorg voor ouderen’ schetsen een heldere ambitie. Met de medio 2024 vast te stellen Nijmeegse Woonzorgvisie met uitvoeringsagenda, verbinden we de landelijke ambities met lokale kansen en partijen
In 2024 realiseren we de ambities uit de Woondeal 2.0 en maken we als koploperregio een regionale woonzorgvisie met daarin o.a. concrete afspraken over een evenwichtige spreiding (fair share) van aandachtsgroepen over de Groene Metropoolregio. Nog onbekend is of we daarbij een belangrijk instrument tot onze beschikking hebben voor de huisvesting (en spreiding) van aandachtsgroepen. Door de val van het kabinet wordt het wetsvoorstel ‘versterking regie volkshuisvesting’ niet op korte termijn behandeld.
We blijven ons in 2024 inzetten voor huisvesting van doelgroepen met een hulpvraag en de (groeiende groep) ouderen. We vergroten de woonmogelijkheden van deze doelgroepen in de bestaande voorraad en bij nieuwbouw. In 2024 continueren we in dit kader Binder (woonproject in het oude belastingkantoor) en Droombankje, een tussenvoorziening voor economisch daklozen. We realiseren in 2024 meer (flexibele) woonruimte voor spoedzoekers, daklozen, statushouders en andere speciale doelgroepen. Hiervoor putten we uit het Woonfonds en stellen we een exploitatiebijdrage van € 300.000 beschikbaar. Voor het aanpassen van eigen vastgoed voor huisvesting van bijzondere doelgroepen stellen we voor 2023 t/m 2026 een investeringskrediet van € 2,5 miljoen beschikbaar.
Met zorgpartijen en corporaties werken we in 2024 verder aan de opgave om inclusieve wijken te creëren. Met woningcorporaties en gemeenten in regio Rijk van Nijmegen stellen we middels de Werkgroep Bijzondere Bemiddeling ook in 2024 6% van de vrijkomende woningen beschikbaar voor bijzondere zorgdoelgroepen. Met Portaal en Onder de Bomen starten we in 2024 met de bouw van Bongerd, een gemengd wonen-project. Dit inclusieve woonproject draagt o.a. bij aan uitstroom uit Beschermd Wonen.
Op basis van de ontwikkelvisie Winkelsteeg bereiden we de transformatie van dit gebied voor om zo ruimte te bieden aan werken, wonen en (maatschappelijke) voorzieningen. Vooruitlopend daarop realiseren we in 2024 samen met de woningbouwcorporatie circa 500 flexibele woningen (NDW21). Dit wordt een gemengde, leefbare wijk in het hart van Winkelsteeg waar we een grote groep statushouders een nieuwe toekomst bieden.
We bieden in 2024 passende ondersteuning aan de bewoners van de zorgwoningen in de Weezenhof en we bereiden 5 soortgelijke woningen in Nijmegen Noord voor. Ook in de regio kijken we naar mogelijkheden om deze bijzondere woonvorm te realiseren en sluiten we aan bij lokale initiatieven.
In 2023 hebben we het aantal trajecten Housing First in Rijk van Nijmegen van 9 naar 12 nieuwe trajecten uitgebreid. Deze uitbreiding zetten we in 2024 voort. Housing First is een vorm van wonen met ambulante, intensieve begeleiding en bedoeld voor dakloze mensen met meervoudige problemen, waarbij de toewijzing van een woning de start is van een traject waarbij zelfstandig wonen het doel is.
Doel: We bieden slachtoffers van huiselijk geweld en kindermishandeling een veilige omgeving en er wordt ingezet op het voorkomen, vroegsignaleren, stoppen en duurzaam doorbreken van geweld
Activiteiten
We blijven investeren in veiligheid
Ook in 2024 faciliteren we regionale voorzieningen met specialistische kennis en vaardigheden om inwoners die zich in een onveilige relatie bevinden te ondersteunen met als doel het creëren van acute en duurzame veiligheid. Veilig Thuis en Moviera spelen een belangrijke rol bij toeleiding, specialistische ambulante begeleiding en opvang. Het Centrum Seksueel Geweld is specialist op het gebied van multi-disciplinaire hulp aan slachtoffers van acuut seksueel geweld en seksueel geweld dat langer geleden is gebeurd. In stad Nijmegen continueren we –in het kader van het landelijke Programma Veilige Steden– bewustwordingsactiviteiten die er aan bijdragen seksueel grensoverschrijdend gedrag in de publieke ruimte en horeca te voorkomen. We gaan met een regionale netwerkaanpak de expertise op het gebied van seksueel geweld beter lokaliseren en effectiever inzetten voor de inwoner.
Effecten van prioriteren
We investeren in voorzieningen om mensen zoveel mogelijk mee te laten doen. We voelen tegelijkertijd dat de druk op alle vormen van zorg en opvang toeneemt. Instellingen krijgen te maken met cliënten die in toenemende mate psychische problematiek hebben. Daarnaast zijn als gevolg van CAO- stijgingen de lonen hoger. We hebben geprobeerd om op deze ontwikkeling te anticiperen door budgetten waar mogelijk te vergroten. Deze voorstellen zijn tegen elkaar afgewogen en niet altijd gehonoreerd vanwege de beperkte middelen. Dit kan invloed hebben op wachttijden of op de dienstverlening van instellingen omdat er binnen activiteiten prioriteiten moeten worden gesteld. We moeten temporiseren in onze ambities in preventief werken in de sociale basis en gezondheid.